Πνύκα

Στην αρχαία Αθήνα, ο τόπος των συνελεύσεων της Εκκλησίας του δήμου. Είναι ένας ημικυκλικός χώρος στο βραχώδες ύψωμα που βρίσκεται μεταξύ των λόφων των Νυμφών (Αστεροσκοπείου) και των Μουσών (Φιλοπάππου). Απότην εισαγωγή του δημοκρατικού πολιτεύματος από τον Κλεισθένη (507 π.Χ.) γίνονταν εκεί οι συνελεύσεις των ελεύθερων πολιτών. Σ’ αυτές σπάνια έπαιρναν μέρος περισσότερα από 5.000 άτομα. Εκεί εκφώνησαν τους περίφημους λόγους τους ο Θεμιστοκλής, ο Περικλής και οι άλλοι σπουδαίοι ρήτορες και πολιτικοί. Αρχικά οι ακροατές κάθονταν στους βράχους και ο ομιλητής στεκόταν στο βόρειο και κατώτερο μέρος του χώρου. Αργότερα (404/3 π. Χ. περίπου) αντιστράφηκε η θέση ομιλητή και ακροατηρίου: στη νότια πλευρά λαξεύτηκε στον βράχο ένα μεγάλο βήμα και βωμός και κατασκευάστηκε μεγάλος ημικυκλικός αναλημματικός τοίχος στη βόρεια. Η κορυφή του λόφου πήρε τη σημερινή της διαμόρφωση το 330-326 π.Χ. με πρωτοβουλία του ρήτορα Λυκούργου. Το έδαφος εξομαλύνθηκε και δημιουργήθηκε μια μεγάλη πλατεία, δεν κατασκευάστηκαν όμως τα διάφορα κτίρια που είχαν προγραμματιστεί, μεταξύ των οποίων και δύο μεγάλες στοές για την εξυπηρέτηση των αναγκών της Εκκλησίας του δήμου. Το «Βήμα» της Πνύκας, όπως σώζεται σήμερα. Άποψη της Πνύκας. Από το βήμα της εκφωνούσαν τους λόγους του ο Περικλής, ο Θεμιστοκλής και οι άλλες μορφές της εποχής και στο χώρο της εκφωνούσαν το «Τίς αγορεύειν βούλεται», που συνοψίζει την ουσιαστικότερη κληροδοσία του αθηναϊκού πολιτισμού προς την ανθρωπότητα. Στιγμιότυπο από τελετή αφής της Ολυμπιακής Φλόγας στο λόφο της Πνύκας (φωτ. ΑΠΕ).